Còn các bậc cha mẹ nghèo thì ngược lại. Anh ta từng chơi trong đội tuyển bóng đá của trường đại học. Đến tiết Lập Xuân, bạn quay trở lại ruộng đồng mỗi lúc hừng đông.
Tôi không hề biết phi trường ra sao, không biết liệu các đường băng có đủ dài không. Gia đình Nation sống trong một căn nhà nhỏ trên địa phận của nhà thờ Anh giáo vùng Harewood. Giờ bạn hãy quay đi và dùng hai mươi giây ghi nhớ thứ tự đó trước khi đọc to chúng một lần nữa.
Nhưng phải nhắc đến chuyện, khi ấy là một giờ đêm, và anh ta đã thức dậy từ lúc sáu giờ sáng của ngày hôm trước. Ông có tất cả bảy anh chị em. Không một mảnh bằng trong tay, Langan không biết nên làm gì.
Ví dụ này được trích ra từ cuốn sách The Number Sense (Tạm dịch: Tri giác con số) của tác giả Stanislas Dehaene. Mẹ tôi vẫn minh mẫn cho đến tận năm, sáu tháng cuối đời, Mort Janklow kể. Mẹ của Chris Langan xuất thân từ San Francisco và vốn bị gia đình ghẻ lạnh.
Bill Joy − huyền thoại máy tính có thể đã trở thành Bill Joy − nhà sinh học. Người chồng thứ ba tự vẫn. Họ chỉ muốn trở thành những nhân vật đình đám, và khi bạn đón nhận một chi phiếu lương từ tay những người này, mọi sự sẽ là giằng co giữa điều bạn muốn làm, điều bạn cảm thấy đúng nhưng mâu thuẫn với những cái họ bảo bạn có thể làm để rồi nhận được một chi phiếu lương khác.
Đôi khi tôi tìm ra câu trả lời bởi tôi đã mơ thấy và tôi có thể nhớ được nó. Một thợ may người Nga đặt chân đến Mỹ, bước vào nghề kim chỉ, làm việc trong một tiệm đồ len với đồng lương ít ỏi. Cái xiết tay của họ chặt lại.
Nếu tôi đặt một học sinh lớp tám thông thường vào vị trí hệt như Renee, tôi đoán là sau vài lần thử đầu tiên, các em ắt sẽ nói, 'Em không hiểu nổi. Đầu thế kỷ XIX, một nhóm các nhà cải cách bắt tay vào thành lập một hệ thống giáo dục công lập trên đất nước Hoa Kỳ. Mọi câu hỏi Saget đặt ra với anh, Langan đều dẹp sang một bên, như thể nó chỉ là thứ gì vặt vãnh tầm phào.
Việc được tuyển dụng vào đây đòi hỏi một chút phép thần. Nhưng họ là tầng lớp tinh hoa văn hóa. Và những người biết chộp lấy cơ hội này để làm giàu cần phải ở độ tuổi 30 vì nếu bạn sinh ra vào thập niên 1840, tính đến 1860 bạn mới ngoài 20 tuổi, có nghĩa là còn quá trẻ, không đủ trưởng thành, không đủ kinh nghiệm, quan hệ để chộp được cơ hội có một không hai đó.
Malcom Gladwell không hoàn toàn phủ nhận những lập luận kiểu đó. Đó là chuyến bay ngược-chiều-kim-đồng-hồ. Sau đó họ bị bắt phải đặt bản câu hỏi ở cuối hành lang và quay trở lại phòng học − một bài tập giản đơn và dường như trong sáng.
Nhưng mặt khác, anh tiếp tục, Harvard về cơ bản là một thứ tập đoàn được tô son trát phấn, vận hành với động cơ lợi nhuận. Anh tạm dừng đôi chút để làm một phép tính trong đầu − thứ đối với một người như Bill Joy không mất mấy thì giờ. (Hãy luôn ghi nhớ rằng Marita mới mười hai tuổi khi đọc những dòng dưới đây) :