Những ảnh hưởng của ưu tư tai hại cho tinh thần, cơ thể ra sao? Sau này, ông lại thấy tự hiểu biết đó thiệt là vô giá, khi ông làm cái việc bình phẩm trên đài phát thanh những tin tức ở u châu. Và khi tôi quay lại thì thường thấy người kia vuốt ve, ngắm nghía nó.
Rồi oán trời, trách bạn, vò tai kêu đời bất công, thương thân tủi phận. Mỗi đêm, ông nghiêm khắc soát lại những hành vi của ông. Khi bác sĩ Edward Thordike ở Columbia thí nghiệm về mệt nhọc, ông dùng những trắc nghiệm làm cho học sinh luôn luôn thích thú để họ thức gần trọn một tuần.
Muốn được vậy, phải thông minh và chính cái thiên tư đó phân biệt khôn với kẻ ngốc". Tình thế bề ngoài của tôi cũng như trong những tuần thất bại trước, nhưng trong thâm tâm tôi có một sự thay đổi quan hệ. Chư vị "Nam tử" đó đã tìm thấy chân lý của ông William James: "Thiên nhân tương dữ" [28] và nếu ta chịu mở lòng đón ảnh hưởng của Trời thì dù mạng vất vả nhất cũng được thảnh thơi, sung sướng.
Tôi ngồi đến nửa giờ, vừa sụt sùi cầu nguyện. Bà coi chi nhánh Phụ nữ ở viện Bảo hiểm nhân mạng tại Nữu Ước. Lúc mọi người bắt tay vào việc, ông đã làm gần xong nửa công việc hôm đó.
Chưa bao giờ tôi ăn lễ đó trong cảnh cô độc, cho nên năm ấy tôi thấy nó tới mà ghê. Có cái gì thì cầm cố cái đó, từ xe hơi tới đồ dùng. "Để học tiếng Anh, tôi tập địch sách tiếng Anh ra tiếng Việt cũng như trước kia để học bạch thoại, tôi dịch Hồ Thích.
Nhưng rồi sao nữa?" Rồi thì chắc chắn là mình phải đi kiếm việc làm. Một trong những nguyên nhân chính của sự mệt nhọc là nỗi buồn chán. Chẳng hạn, Herbert Spencer, một triết gia của thế kỷ trước, ở độc thân cho tới già tại một nhà trọ, đã làm cho mọi người ngán vì ông luôn luôn phàn nàn về thiếu ngủ.
Bà quyết sẽ tìm cái vui trong tình cảm của bà: bà quyết ngắm sao. Mỗi lần chỉ làm một việc thôi. Thế rồi một buổi sáng, lớp chúng tôi tựu tại phòng thí nghiệm ban Thực vật học và thấy trên bàn, trước mặt ông giáo Brandwine có lù lù một chai sữa.
Nó cũng có nghĩ rằng bạn đã làm cho người ghen tị. Tôi muốn nói: Tiêu cách nào mà cũng một số tiền đó, ta được lợi hơn cả. Nhật ký chép như vậy sẽ khuyến khích bạn cố gắng mãi lên, và sau này một buổi tối nào vô tình đọc lại những trang ấy, bạn sẽ thấy lý thú biết bao!
Được như vậy, không còn gì hơn nữa". Trên thế giới không có ai giống ta hết. Nhưng khi lờn vài tuổi rồi thì sao? Thì lại nói: "Ước gì tôi tới tuổi trưởng thành".
Chẳng hạn một ông bạn tôi trong thời kinh tế khủng hoảng bị phá sản; bị hãng hơi, định cắt hơi dùng trong nhà và bị ngân hàng dọa bán căn nhà mà ông đã cầm. Kìa, đô đốc Byrd đã nói: "Chúng ta không cô độc trên thế giới này đâu, có cả vật vô tri như mặt trăng, mặt trời, cũng cứ đều đều, đúng ngày, đúng giờ lại chiếu sáng chúng ta, lại cho ta cảnh rực rỡ của bình minh hoặc cảnh êm đềm của đêm lặng". Trời u ám và lãnh lẽo.