Tôi muốn nói bạn trai ấu trĩ có xu hướng tự nhiên hiểu biết về người, về sự vật, về hiện tượng theo những dữ kiện cung cấp bởi ngũ quan hơn là do sự suy luận già giặn. Aùi tình hợp pháp, nhục tình hợp pháp, nhục lạc hợp pháp phải có con dấu hôn nhân đóng lên trên. Tôi nói tắt: bạn trai yêu bằng bản năng tính dục còn làm điều gì ngoài việc yêu thì bằng ý chí, trí tuệ.
Quả thật lòng nam thanh tuổi nầy rất giàu tự tín. Từ đầu chương tôi đã nói vườn lòng họ có gió lạ yêu đương thổi phớt rồi tôi kể một số hình thức mà thứ gió lạ ấy xen vào. Những điều tôi vừa nói ở mục trên làm sáng tỏ thái độ bạn trai.
Nếu bước vào những chủng viện hay nam tu viện công giáo rồi tưởng tượng một tâm hồn bạn trai vô tín ngưỡng sai lạc với một tâm hồn bạn trai tĩnh tu ta thấy có bao nhiêu khác nhau. Có thể nói tình của bạn gái vừa có chiều sâu ở nội tâm vừa có chiều rộng ở ngoại diện. Họ chuyển mình mạnh đến thành niên để rồi thành nhân .
Cửa đời họ khép lại vì tâm hồn mất diễn cảnh. Nhưng trước mặt bạn gái họ vẫn tự đắc mình là con trai, có chút đ àn ông trong đó. Nhưng tội nghiệp: nó buồn khóc một chút rồi thôi, không giận ai lâu hết rồi tiếp tục chương trình lục phá, con khỉ của nó.
Rồi bóng một thôn nữ hái sen bên bờ đập. Có khi chỉ còn lại cho người nam và người nữ những tội lỗi và kỷ niệm mà càng cao tuổi mỗi người khi nhớ lại càng âu sầu, hối tiếc. Có bạn trai tướng diện y như con gái nhà lành.
Mình có xu hướng phản bội, coi thường sự bội tình mà nhất định không chịu để yên ai chia xẻ tình chung. Họ không ý thức được viễn tưởng ngày mai ra sau. Nguyễn Du quả là nhà tâm lý sâu sắc khi ông để Kiều thốt ra những lời nầy lúc chàng Kim bị lửa nhục tình xô đẩy cám dỗ nàng làm việc nguyệt hoa:
Họ nghe trong con người nội tâm có một sức mạnh xô đẩy họ tìm gặp những bạn gái. Họ thấy nguyên đời họ cần hướng cho Thượng đế và xã hội để giúp Thượng đế quan phòng làm nhiều việc hữu ích hơn cho đồng loại. Nhà giáo dục muốn thành công phải khai thác cátính ấy.
Họ chưa có ý nghĩ dừng chân lại ở vườn lòng để coi đã nở những hoa tâm tình nào. Cách chung bạn trai nghèo túng nầy hay có tinh thần tự ly. Nhưng nói bạn trai tự nhiên cảm thấy lòng mình là vật chi chi trong xã hội thì rất đúng.
Anh hai đang ngủ hả họng, họ lấy muối bọt và cột con tép sống nhét vô. Có kẻ lại yêu cuồng nhiệt và sâu sắc nữa. Họ nói tiếng đực tiếng cái.
Họ không ý thức được viễn tưởng ngày mai ra sau. Một cách khéo léo nào đó họ minh thị hay mặc thị tỏ ra mình có đủ điều kiện để xây hạnh phúc gia đình lắm, mình được kẻ nầy, người nọ môn đăng hộ đối ngấp nghé. Trong các môn nầy họ thấy hình ảnh con người lực sĩ, trẻ đẹp, lý tưởng của họ.